In een openbare bibliotheek mag je de filmpjes van Het Vertellement vertonen.
Wat heb je nodig?
- Een groot scherm aangesloten op een computer met internetverbinding
- Een luidspreker
Voor wie en wanneer?
Tijdens een klasbezoek
Voorbereiding
- Je vindt inspiratie in de fiches op de website: aan de slag met Het Vertellement.
- Vraag de leerkracht welke talen de leerlingen spreken en kies eventueel op basis daarvan de filmpjes. Ga je voor een kort fragment in elke taal? Of kies je net een taal die niemand spreekt?
- Welke luister- en kijkopdracht geef je de kinderen?
- Geef je ook een verwerkingsopdracht?
- Als je met één verhaal werkt, kan je de opdracht aan dat verhaal koppelen.
- Je kan werken rond verschillende soorten talen, schriften. Met iets oudere leerlingen kan het werken rond kinder- en jongerentaal fijn zijn.
Uitgewerkt bezoek voor een onbekende klas
Dit is maar één van de mogelijkheden. Hier ligt de focus op het (h)erkennen van de taalrijkdom in een klas. Er is geen verwerkingsopdracht bij.
Voorbereiding
- Voorzie een zitplek voor de kinderen
- Test beeld- en geluidskwaliteit.
- Bekijk zelf de filmpjes die je wil gebruiken helemaal. Zo kom je te weten of er iets opvallends in het verhaal zit, of je ergens bij wil stilstaan.
- Heb je een kamishibai? Houd hem bij de hand om aan de kinderen te tonen.
Start + gesprekje over talen
- Laat de kinderen neerzitten en stel jezelf voor:
“Ik ben … ik werk in de bibliotheek. Ik spreek Nederlands en ik ken ook .. en .. taal (een beetje).
Zitten er in deze klas kinderen die thuis soms een andere taal spreken dan het Nederlands? Bij wie is dat zo? Steek je vinger op.”
- Vraag die kinderen welke taal ze dan spreken. Wat is bijv. ‘hallo’ in hun taal? Laat de andere kinderen dit nazeggen, samen met jou. Zijn er verschillende kinderen met dezelfde taal? Vraag eventueel naar het mooiste woord in hun taal. Afhankelijk van het aantal kinderen kan je uitweiden. Laat elke taal aan bod komen.
Een kind dat thuis Nederlands praat, kan met bijv. oma toch een andere taal spreken, een dialect, Noord-Nederlands, een uitgevonden taal…. Neem elk van die talen serieus. Dat kan leiden tot een gesprek over wanneer iets een andere taal is en wat de kinderen daarvan denken.
Introductie Het Vertellement: Meertalige Digitale Kamishibai
Vertel hen dat je Het Vertellement hier staan hebt. Dat is een kamishibai met verhalen
in verschillende talen. Weten ze wat een kamishibai is? Soms wel, soms niet, maar het is altijd leuk om even het verhaal van de kamishibai te vertellen. Heb je een houten kamishibai, dan kan je hem nu tonen.
De kamishibai is een draagbaar verteltheatertje en komt uit Japan. Toen er nog maar weinig televisies waren, reden daar mensen rond met achter op hun fiets een kamishibai, door bergen en dalen. Wanneer zo iemand een dorp vond, sloeg hij met twee houtblokjes tegen elkaar en riep hij: ‘Kamishibai, kamishibai’. Dan kwamen van overal kinderen aangerend en die gingen rond de kamishibai zitten, net als jullie eigenlijk. En als iedereen er was en het stil werd... begon de man te vertellen.
Nu, deze kamishibai heet Het Vertellement. Er zitten verhalen in heel veel talen in en die wil ik graag met jullie ontdekken. Goed?
De verhalen
- Geef de kinderen een opdracht. Vraag hen of ze ‘hallo’ herkennen in de andere taal. Als een van de kinderen de taal van het verhaal spreekt, kan je het vragen om ook eens hallo te zeggen in die taal.
- Pauzeer nadat de voorlezer goeiedag heeft gezegd. Hebben de kinderen het gehoord?
- Luister verder. Vertel de kinderen dat ze (afhankelijk van het verhaal) goed moeten luisteren: herkennen ze een woord? Weten ze waarover het verhaal gaat?
- Aspecten om bij stil te staan en te bespreken met de kinderen:
- Is er een ander schrift? Kan je dit zien?
- Sla je het boek anders open dan een Nederlandstalig boek? Hebben ze het opgemerkt? Veel kinderen volgen les (woensdagnamiddag of in het weekend) in hun thuistaal. Misschien kent iemand Arabisch of Cyrillisch schrift? Laat het iets tonen of erover vertellen. Herkennen de kinderen de naam van een van de personages? Hoe kunnen ze dat?
- Als je vragen stelt over de inhoud, kan je de leerlingen die de taal wél kennen vragen om eerst de anderen te laten raden. Daarna mogen zij vertellen of het klopt.
- Herkennen de kinderen een woord? Sommige woorden in verschillende talen lijken erg op elkaar, bv. ‘dinosaurus’ in het Turks en Nederlands. Bespreek dit: Kennen ze nog zo’n woorden?
- Bekijk een filmpje in een taal die niemand kent. Hoe voelt dat? Kunnen ze toch iets herkennen? Wat voelen ze bij die taal? Zou het een vrolijk boek zijn, een eng of een droevig? Hoe weten ze dat? Waar letten ze op?
- Laat kinderen zelf vertellen maar begrens hen soms, zodat je verder raakt. Zeg: “Wat leuk dat je zoveel weet en te vertellen hebt. Vind je het goed om nu eerst nog even verder te kijken?” Of: “Dankjewel dat je zoveel vertelt, ik ga nu ook even andere kinderen laten spreken. Goed voor jou?”
Afronden
Sluit, als er nog tijd is, af met een verhaal in het Nederlands: een filmpje of een verhaal dat je zelf voorleest, eventueel in de houten kamishibai.
Geef mee dat ze in de klas naar de verhalen kunnen luisteren, dat de juf dit kan aanvragen.
Zeg dat ze met mama en papa in de bib kunnen komen luisteren.
Laat hen ‘Tot ziens’ zeggen in alle talen die ze kennen en probeer ze allemaal uit. Geef zelf enkele manieren in het Nederlands: ‘Tot ziens, daaaag, salut, johow…’ Laat hen zwaaien en allemaal tot ziens zeggen in de taal die ze willen.
Voor de reguliere bezoeker aan de bibliotheek
Tijdens een vertelmoment
Wil je de filmpjes aanbieden tijdens een vertelmoment in je bibliotheek, dan kan je op een gelijkaardige manier tewerk gaan als voor een klas. Er is altijd een vorm van begeleiding nodig. Je kan vooraf opzoeken of je enkele van de voorgelezen boeken in het Nederlands of een andere taal hebt, zodat de kinderen ze kunnen inkijken. Of je leest ze zelf voor.
Vrij, tijdens de openingsuren
Overweeg om je computer, scherm en luidspreker beschikbaar te maken voor de bezoekers. Wij kozen voor een kast met daarin een touchscreenscherm, aangesloten op een computer waar het publiek niet aan kan. Op de pc is enkel de website van Het Vertellement zichtbaar (de kioskmodus) . Op die manier kunnen bezoekers zelf kiezen welk verhaal ze bekijken via een touchscreen en kan je met minimaal toezicht Het Vertellement op zichzelf laten bestaan.